Duitse wijnen zijn bij veel mensen, veelal wijndummies, onbekend en daardoor ook onbemind. Als ik over het land begin krijg ik vaak te horen: ‘Maken ze daar goede wijnen dan?’ Nou, zeker dat ze daar goede wijnen maken. En dan niet die zoete Moezel meuk die je vroeger bij de Aldi haalde, in pak veelal, en ergens in het fietsenhok opzoop met je vrienden. Nee, Duitsland heeft zoveel moois te bieden en dat nog lekker dichtbij ook!

Duitsland wijnland

Duitsland heeft zo’n honderdduizend hectare aan wijngaard aangeplant staan. Zoals je weet, is het nu niet bepaald een warm land, maar het klimaat is er in de wijngebieden dusdanig stabiel dat de druiven er prima kunnen groeien en rijpen. Ze hebben alleen wat langer nodig om zich helemaal te kunnen ontwikkelen. Daarom worden de druiven vaak pas in oktober en soms zelfs november geplukt. Op die manier heeft er zich voldoende suiker in de druif gevormd om de zuren aan te kunnen. En die suikers heb je nu eenmaal nodig om tijdens het vergisten alcohol te krijgen. En dat willen we wel.

Steil, steiler, steilst

De beste druiven zijn druiven die zoveel mogelijk profiteren van de zon en warmte. Daarom kijkt een wijnboer goed hoe hij zijn wijngaard inricht. Zo staan de wijngaarden in Duitsland aangeplant op gigantisch steile hellingen die op het zuiden gericht zijn. Op die manier krijgt elke druivenplant een flinke dosis zonlicht. De wijngaarden in Duitsland kun je vinden langs rivieren zoals de Rijn, Moezel, Main, Neckar, Ahr en de Nahe. Zonlicht wordt door het wateroppervlak weerkaatst en de veelvoorkomende leisteen in de bodem houdt ook nog eens lekker wat warmte vast. Ideaal voor het druivenplantje.

De wijnen

Het grootste gedeelte van de wijnproductie bij onze oosterburen, ongeveer twee derde, is wit van droog tot mierzoet. De rest is rood en er is nog een klein gedeelte weggelegd voor de productie van rosé en de Duitse bubbel die wordt geproduceerd onder de noemer ‘sekt’. Riesling is koning in Duitsland en de meeste witte wijnen komen dan ook van deze druif. Daarnaast heb je nog müller-thurgau, silvaner, grauburgunder en weissburgunder. Deze laatste twee ken je misschien wel onder hun Franse namen ‘pinot gris’ (grauburgunder) en ‘pinot blanc’ (weissburgunder). De druif spätburgunder, in het Frans de pinot noir, en de druif dornfelder nemen het grootste gedeelte van de rode wijnproductie voor hun rekening. Dan heb je ook nog het blauwe druivenras swarzriesling. Dat is weer pinot meunier in het Frans, één van de drie belangrijkste druivenrassen in de champagnestreek. Deze swarzriesling mag dan wel wat minder vaak voorkomen, maar kan oh zulke lekkere, fruitige rode wijnen voortbrengen.

De gebieden

-Ahr

Een kleine, maar fijne wijnstreek die ondanks de noordelijke ligging prima wijnen voortbrengt. Er wordt veelal rode wijn gemaakt van spätburgunder. Het is er warm genoeg voor de druiven door de leisteen bodem die warmte vasthoudt voor de koude nachten. De wijngaarden zijn zoals gezegd wel rete steil en dus arbeidsintensief om er te werken. Flink wat handwerk dus, want met een machine kom je er echt niet op. De fruitige rode wijnen zijn licht tot middelzwaar.

-Mosel / Moezel

Een lang, smal gebied met riesling als voornaamste druif. Het is met z’n tweeduizend jaar het oudste wijngebied van Duitsland en is onderverdeeld in de sub gebieden Saar, Ruwer en Mittelmosel. Ook hier weer steile hellingen. Het koele klimaat brengt elegante wijnen voort. Er komen veel zoete wijnen vandaan, maar zeker ook kwalitatief hoogstaande droge en halfdroge pareltjes.

-Nahe

Een wijngebied met vulkanische bodem en weer die steile hellingen met leisteen. Daardoor komen er uit de Nahe minerale rieslings in een geheel eigen stijl.

-Rheingau

De kloosters Johannisberg en Eberback speelden een belangrijke rol en vormden een bakermat voor de riesling cultuur in Duitsland. Schloss Johannisburg is nu het visitekaartje voor de streek met erg fijne wijnen. Tachtig procent van de wijnen komt van riesling en het overige gedeelte rode wijn neemt de spätburgunder voor z’n rekening.

-Rheinhessen

Het grootste wijngebied van Duitsland waar we de druiven riesling, müller-thurgau, silvaner en dornfelder vinden. De bodem bestaat uit Roter Hang, oftewel een bodem van rode leisteen.

-Pfalz

Na Rheinhessen is Pfalz het grootste wijngebied in Duitsland. Hier staat het grootste gedeelte riesling ter wereld aangeplant. Het klimaat is milder, warmer en daardoor zijn de wijnen ook wat voller van smaak. Er staan heel wat druivenrassen in de bodem, maar het meeste is weggelegd voor riesling, dornfelder, müller-thurgau en spätburgunder.

-Baden

Het zuidelijkste en warmste gebied waar rode wijn van spätburgunder het meest gemaakt wordt. Het meest toonaangevende district is Kaiserstuhl. Hier vind je nauwelijks riesling, maar naast spätburgunder wel de druivenrassen grauburgunder en weissburgunder.

-Franken

Vroeger werd wijn uit Franken ook wel Steinwein genoemd, naar één van de beroemdste wijngaarden van Duitsland ‘Würzburger Stein’ in het centrum van Würzburg. Het meest aangeplant staat müller-thurgau, maar silvaner is de trost en specialiteit van de streek.

Proeverij

Onlangs was ik op een proeverij van Duitse wijnen waar ik naar hartenlust de ene na de andere Duitse heerlijkheid kon proberen. Erg fan ben ik van de wijnen van Weingut Gröhl. Het geluk wil dat je deze wijnen in Nederland via Vindict kunt bestellen. Nu kan ik je favorieten geven, maar ze zijn allemaal erg goed. Het is puur afhankelijk van je eigen smaakprofiel en budget.

Meer Wijndummy